Yazıya Akilas Millas’ın çizimiyle başlamanın daha iyi olacağını düşündükten sonra fotoğraf üstüne bazı işaretlemeler yapılmıştır.

En sağda görünen bugünkü Tarabya Oteli’nin yerinde bulunan Petala Oteli, onun solunda 6-7 Eylül gecesi yakılan Terkos Metropolitlik Binası ve onun solunda 1958 yılında istimlak edilen Ayios Yeorgios Kilisesi ile çan kulesini görüyorsunuz.

Bizans dönemine ait Therapia’dan ulaşan pek bir bilgi yok elimizde. Semavi Eyice’ye göre Bizans devrinde Therapia’da Ayia Efimia’ya ithaf edilmiş bir kilisenin varlığından söz edilip bu kilisenin 18. Yüzyıl sonlarına kadar ulaştığı söylenir.
Gyllius’a göre ise Bizans döneminde burada yeldeğirmenleri ve bir deniz feneri bulunmaktaydı.
John Freely 1352 yılının Şubat ayında Karadeniz ticaretinden pay almak için Venedik ve Ceneviz donanmalarının Boğaz’ın ağzında yaptıkları deniz savaşından bahseder. İki taraf da olumlu sonuç alamamış, Ceneviz donanması Haliç’e dönerken, epey yıpranmış olan Venedik donanması kışı geçirmek için Therapia Koyu’na sığınmıştır.

Metropolitliğin ise 1772 yılında Trakya’da ki Terkos (Derkon) Köyünden taşınmasından yıkılana kadar burada bulunduğu bilinmektedir.

Ayios Yergios Kilisesi Tarabya Koyu’nun bitim noktasında, günümüzde Tarabya Oteli’nin kapladığı alanın sınırları içinde kalmaktaydı. 1905 tarihli yıllıkta yapım tarihi 1796, Reşad Ekrem Koçu’nun İstanbul Ansiklopedisi’nde 1830 olarak geçmektedir.
Terkos Metropolitliği’nin merkez kilisesi olarak 1950’lerin sonuna kadar kullanılan kilise tek nefli bazilika planlı, zemini mermer kaplı, çatısı kiremitle örtülü, kargir, dıştan dikdörtgen görünümlü bir yapıydı.

Tavanında Pantokrator (Ebedi Hakim Hz. İsa) madalyonu bulunan kilisenin oyma cevizden yapılmış ikonastasisi usta bir marangozluk sanatı örneğiydi. Kilise yortu günü 23 Nisan’da Tarabya’lı Rumlar tarafından dolup boşalırdı.
1955 yılının 6-7 Eylül olaylarının yaşandığı gece Terkos Metropolitlik binası yanarak yok olduktan sonra Ayios Yergios kilisesi’ninde kaderi çizilmeye başlamıştı. Tarihi yok ederek yürüyen zihniyetle 1958 yılında Ayios Yergios kilisesi istimlak edilerek yıkılmıştır.

Yıkılmadan önceki son hali.

Kilisenin yıkımı sırasında, değerli ikonastasisi sökülerek Ayia Paraskevi Kilisesine götürülmüştür.
Ayios Yergios Kilisesi’nin belediye tarafından istimlak edilip yıktırılması olayı ile ilgili haberler 1957 yılının Kasım ayından itibaren şehrin Türkçe ve Rumca gazetelerine sık sık yansımıştır.
Sarıyer Belediyesi 27.11.1957 tarihinde, Tarabya’da bulunan Terkos Metropolitliği’ne yazılı tebligatta bulunarak Ayios Yergios Kilisesi ile bahçesini metrekaresi 300 TL. birim fiyatla ve toplam 239.000 TL karşılığında istimlak edeceğini bildirmiştir. Açılan dava sonucunda metrekare birim fiyatının düşüklüğü kabul edilerek, 400 TL’ye çıkarılmış ve yıkım kararı kesinleşmiştir. Görüşü istenilen Anıtlar Yüksek Kurulu’da kilisenin tarihi ve mimari açıdan hiçbir özelliği bulunmadığını belirterek; yıkımında bir sakınca olmadığı yönünde görüş bildirmiştir.
23 Nisan 1958 günü Ayios Yergios Yortusu tüm Rum halkının katılımıyla buruk bir şekilde son defa kutlanmıştır.
Hronos Gazetesi17 Ağustos 1958 tarihli sayıda aşağıdaki haberi vermiştir: “Ayios Yergios Kilisesi’nin boşaltılması için Sarıyer Belediyesi’nin verdiği sürenin dolmasına rağmen kilise hala boşaltılmadığından; Sarıyer Belediyesi’ne bağlı ekipler zor kullanarak kiliseyi boşaltmışlar ve çıkan değerli eşyaları yeddi emin olarak muhtara teslim etmişlerdir. Tahliyeden sonra hemen yıkım işlemine başlanmış ve bu işlem hızlı bir şekilde tamamlanmıştır.”
Gazete bu haberi yorum yapmadan verdikten sonra, yıkım sırasında bahçede gömülü olan din adamlarının kemiklerinin sağa sola savrulması ile kimsenin ilgilenmediği için dönemin Terkos Metropoliti’ni eleştirmektedir.

Ayios Yergios Kilisesi’nin eski 399 ada 1 parsel sınırları içerisinde kaldığını ve yeni uydu görüntülerinde Metropolitlik Binası ile birlikte Tarabya Oteli’nin inşaatı içinde kaldığı görülmektedir.

Eski hali hazır haritalarda kilisenin görünüşü.

Yazılar kısmen Therapia’dan Tarabya’ya (Orhan Türker) adlı kitaptan alınmıştır.